Gemeente vestigt (voorlopig) voorkeursrecht voor Kansrijke woningbouwlocaties

Geplaatst op donderdag 18 december 2025

Op 16 december heeft het college van burgemeester en wethouders een voorlopig voorkeursrecht gevestigd - voor de maximale duur van 3 maanden - op een aantal percelen (28 in totaal). Deze percelen liggen in de gebieden die in het Programma ‘Wonen gemeente Valkenburg aan de Geul 2025-2050’ zijn opgenomen als kansrijke woningbouwlocaties tot 2030. De betreffende kansrijke woningbouwlocaties (waarvoor het voorkeursrecht is gevestigd) zijn:

• ontwikkellocatie G in Houthem-Sint Gerlach’ (ten Westen van Goudenrood-West);
• ontwikkellocatie H in Houthem – Sint Gerlach’ (tussen Vroenhof en Van Peltstraat);
• ontwikkellocatie J in Sibbe-IJzeren’ (ten Noordwesten van IJzeren);
• ontwikkellocatie L in Berg en Terblijt’ (Westzijde Berg nabij rotonde);

Waarom dit besluit?

De gemeente Valkenburg aan de Geul is partij bij de Woondeal Limburg (‘Wonen in Limburg, bereikbaar voor iedereen! Woondeal Limburg’'). Hierin zijn afspraken vastgelegd over de realisatie van het minimale aantal te realiseren nieuwe woningen in de periode 2022 tot en met 2030. Voor onze gemeente betekent de Woondeal dat er tot en met 2030 een woningbouwopgave bestaat van circa 1.200 woningen. In de Omgevingsvisie, door de raad vastgesteld op 7 oktober 2024, is beschreven dat de gemeente inzet op het vergroten van de bestaande woningvoorraad en, waar nodig, de bestaande woningvoorraad ook wordt herzien zodat deze beter wordt afgestemd op de behoefte van starters, jonge gezinnen, senioren en de kwetsbare inwoners van de gemeente. Onder dat laatste wordt onder meer verstaan het realiseren van betaalbare woningen en nultredenwoningen in de dorpen, hetgeen ook bijdraagt aan de behoefte in de kleine kernen. In de 'kansenkaart wonen' is de haalbaarheid van de locaties reeds verkend.

Op 16 december 2025 heeft het college van burgemeester en wethouders het “Programma Wonen Valkenburg aan de Geul 2025-2050” vastgesteld. Dit programma is een nadere uitwerking van de omgevingsvisie voor het thema wonen. Hieruit volgt welke vijf locaties verspreid over de kleinere woonkernen binnen de gemeente Valkenburg aan de Geul de meest geëigende locaties zijn voor het uitbreiden van de bestaande woningvoorraad (nieuwbouw) en waarmee tevens zoveel mogelijk tegemoet wordt gekomen aan de veranderende woonwensen. Vanwege de beperkte mogelijkheden binnen het bebouwd gebied – in relatie tot de omvang van de opgave - is het noodzakelijk dat in sommige kernen aan de randen van het bebouwde gebied een uitbreiding plaatsvindt. Daarnaast vinden we het belangrijk dat de leefbaarheid en het voorzieningenniveau van onze kernen zoveel mogelijk in stand blijft en waar mogelijk wordt versterkt. Het Programma “Wonen Valkenburg aan de Geul 2025-2050” is vanaf januari te raadplegen via deze website.

Het merendeel van de gronden in de aangewezen gebieden is op dit moment niet in eigendom van de gemeente. De verwerving van de gronden waarop het (voorlopig) voorkeursrecht is gevestigd, draagt bij aan het invullen van de woningbouwopgave. Om ervoor te zorgen dat de gemeente in een goede positie komt om deze gronden te bemachtigen voor de beoogde woningbouw, hebben wij besloten om voorkeursrecht op de percelen te vestigen voor de duur van maximaal 3 maanden. De aangewezen percelen zijn opgenomen in de voorkeursrechtbeschikkingen en de grondtekeningen met percelenlijst die onderdeel vormt van het collegebesluit.

Wat is een voorkeursrecht?

Een voorkeursrecht geeft de gemeente het eerste recht van koop wanneer een eigenaar zijn grond wil verkopen. Dit voorkomt grondspeculatie en ongewenste ontwikkelingen, en versterkt de regie van de gemeente op ruimtelijke plannen zoals de ontwikkeling van kansrijke woningbouwlocaties. De juridische basis ligt in artikel 9.1 van de Omgevingswet. Het betreft nu eerst een tijdelijk voorkeursrecht voor de duur van 3 maanden. Het voorkeursrecht treedt in werking zodra de besluiten en de bijbehorende grondtekeningen zijn ingeschreven in de openbare registers van het Kadaster.

Vervolgprocedure raad

Het door het college gevestigde voorkeursrecht geldt maximaal voor de duur van 3 maanden. Indien de gemeente het voorkeursrecht wil verlengen ('bestendigen'), dient de gemeenteraad binnen deze 3 maanden zelf een voorkeursrecht te vestigen op de hiervoor bedoelde percelen. In de raadsvergadering van 23 februari 2026 volgt daarvoor een raadsvoorstel en (concept) besluit.
Belanghebbenden kunnen binnen de zienswijzentermijn voorafgaand aan die raadsvergadering zienswijzen indienen tegen het ontwerp-raadsbesluit. Over de eventuele zienswijzen wordt een zogenaamde “nota zienswijzen” opgesteld die onderdeel uitmaakt van de besluitvorming van de raad.

Wat betekent dit voor eigenaren (of anderszins gerechtigden)?

• Eigenaren mogen hun grond alleen verkopen nadat deze eerst aan de gemeente is aangeboden.
• Het gebruik van de grond blijft onaangetast.
• De eigenaar is niet verplicht tot verkoop, maar kan onderhandelen met de gemeente.
• De wet garandeert een marktconforme prijs.

Communicatie

De eigenaren of anderszins gerechtigden van de betreffende percelen zijn per brief geïnformeerd over de vestiging van het voorkeursrecht, de gevolgen hiervan en de mogelijkheden tot het indienen van een zienswijze en bezwaarschrift. Ook is het besluit op 18 december 2025 bekendgemaakt in het gemeenteblad:

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2025-553903.html (Deze link gaat naar een externe website)

Meer informatie

Mocht u nog vragen hebben over het voorkeursrecht, dan kunt u een mail sturen naar info@valkenburg.nl.